kolorektal kanserler ne demek?
Kolorektal Kanserler Hakkında Bilgilendirme
Kolorektal kanser, kalın bağırsak (kolon) veya rektumda başlayan kanser türüdür. Bu iki organ birlikte sindirim sisteminin alt kısmını oluşturur. Çoğu kolorektal kanser, polip adı verilen küçük, iyi huylu (kanserli olmayan) tümörler olarak başlar. Zamanla, bu polipler kansere dönüşebilir.
Risk Faktörleri:
- Yaş: Kolorektal kanser riski yaşla birlikte artar.
- Aile Öyküsü: Ailede kolorektal kanser veya polip öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir.
- Genetik Sendromlar: Bazı genetik sendromlar (örneğin, ailesel adenomatöz polipozis - FAP veya Lynch sendromu) kolorektal kanser riskini artırır.
- Enflamatuar Bağırsak Hastalığı (IBD): Ülseratif kolit veya Crohn hastalığı gibi IBD'si olan kişilerde kolorektal kanser riski artabilir.
- Beslenme ve Yaşam Tarzı: Düşük lifli, yüksek yağlı beslenme, obezite, sigara içme ve aşırı alkol tüketimi riski artırabilir.
Belirtiler:
Kolorektal kanserin belirtileri, kanserin boyutuna ve konumuna bağlı olarak değişebilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:
- Dışkıda kan veya rektal kanama
- Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik (ishal veya kabızlık)
- Karın ağrısı veya kramplar
- Açıklanamayan kilo kaybı
- Sürekli yorgunluk
Tanı:
Kolorektal kanseri teşhis etmek için çeşitli yöntemler kullanılır:
- Kolonoskopi: Kalın bağırsağın tamamının incelenmesi.
- Sigmoidoskopi: Rektum ve kalın bağırsağın alt kısmının incelenmesi.
- Dışkı Testleri: Dışkıda kan olup olmadığını kontrol etmek için yapılan testler.
- Biyopsi: Şüpheli dokuların incelenmesi.
Tedavi:
Kolorektal kanserin tedavisi, kanserin evresine, konumuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- Cerrahi: Kanserli dokunun çıkarılması.
- Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek için ilaç kullanılması.
- Radyoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek için yüksek enerjili ışınlar kullanılması.
- Hedefe Yönelik Tedavi: Kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını engelleyen ilaçlar kullanılması.
- İmmünoterapi: Vücudun kendi bağışıklık sistemini kanserle savaşmak için kullanılması.
Önleme:
Kolorektal kanseri önlemek için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:
- Sağlıklı beslenme (lifli gıdalar tüketmek, kırmızı et ve işlenmiş et tüketimini sınırlamak)
- Düzenli egzersiz
- Sigara içmemek
- Aşırı alkol tüketiminden kaçınmak
- Düzenli tarama testleri yaptırmak (özellikle 50 yaşından sonra)
Linkler: